Vergi suçu, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu kapsamında tanımlanmış suçların genel ismidir. Genel olarak, hapis gerektiren fiiller için kullanılan bir tanım olup, vergi ziyaı, vergi kaçakçılığı suçlarını kapsar.

213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun tanımladığı vergi suçları, vergi usulsüzlüğü, vergi ziyaı, vergi kaçakçılığı, defter ibraz etmeme ve naylon fatura satma ve kullanma suçlarıdır. Bu suçlar, vergi suçu raporu temelinde ihbar üzerine mahallin savcılığınca soruşturulmakta ve iddianame tanzimi akabinde kovuşturma safhasına geçilmektedir.

Vergi suçlarında amaç, yasal düzenlemelere uymayan mükelleflerin cezalandırılmasıyla, ticari hayatın denetim altında tutulması ve devletin vergi kaybının önüne geçilmesidir. Devletin en temel kazancı vergi alacağı olduğundan dolayı, Devlet kendi gelirlerini cezai yaptırımlar ile korunmaktadır.

Naylon fatura tabiri, giriş faturası olmayan bir mal veya hizmet için düzenlenen sahte fatura anlamına gelmektedir. Naylon fatura satılması ve kullanılması, Katma Değer Vergisi uygulaması ile başlamış olup, ihracat işlemleri ve Katma Değer Vergisi iadesiyle yaygınlaşmıştır. Yüksek vergi oranları uygulanması, maalesef birçok mükellefi naylon fatura kullanmaya yöneltmiştir. Bu durum, Devletin ciddi oranda vergi kaybına sebebiyet vermektedir. Fiiliyatta, bir kısım şirketler sadece naylon fatura satmak için kurulmakta, kendinde giriş faturası olmamasına rağmen yüksek miktarlarda mal satmış görünmektedir. Oysa gerçek mal satışı yapılmamakta, sadece piyasada naylon fatura kullanarak daha az vergi ödemek isteyen mükelleflere bu şekilde sahte fatura satılmaktadır.

213 sayılı Vergi Usul Kanunu m. 359/a/2 hükmü uyarınca muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenleyenler veya bu belgeleri kullananlar hakkında on sekiz aydan beş yıla kadar hapis cezasına hükmolunur. Naylon fatura satan da kullanan mükellef de bu kapsamda hapis istemiyle yargılanmaktadır. Bu suç, vergi suçu raporu neticesinde mahallin savcılığına yapılan ihbar neticesinde soruşturulmakta ve iddianame tanzimi akabinde kamu davası açılmaktadır.

Vergi suçu raporu, vergi suçunun tespit edildiği, vergi suçları konusunda uzman memur mütalaasını haiz rapordur. Bu raporda, vergi suçlarının işlenme yeri, zamanı, işleniş şekli ile suçun failleri hakkında bilgiler, suç teşkil eden fiiller tanımlanır ve akabinde mahallin savcılığına ihbarda bulunulur.

Vergi Usul Kanunu m. 359/a/2 hükmü uyarınca ticari defterlerin ve faturaların ibraz edilmemesi gizleme suçu olarak tanımlanmıştır. Şayet bir mükellefin tutmakla yükümlü olduğu defterler, makbuzlar, faturalar, gider pusulalarının çalınması, deprem, sel veya yangın gibi sebeple telef olması durumlarında zayi belgesi alınması gerekmektedir. Mükellefin kayıtlı olduğu mahallin Asliye Ticaret Mahkemesi’ne başvuru neticesinde, Mahkemece verilecek karar zayi belgesi olarak adlandırılmaktadır.

Zayi belgesi için mükellefin zayi tutanağı (duruma göre çalınma halinde karakol tutanağı, sel veya yanma sonucu itfaiye, belediye zabıta müdürlüğü tutanağı) temelinde, mahallin Asliye Ticaret Mahkemesi’ne dava açmak suretiyle zayi belgesi talebinde bulunması gerekmektedir.

Zayi belgesi talebi için Asliye Ticaret Mahkemesi’ne zayi olma olayının öğrenilmesi tarihinden itibaren 15 gün içinde başvurulması zaruridir. Yargıtay 11. Hukuk Dairesi, zayi belgesi için yapılan başvurularda, mahkemece öğrenme tarihinin tespit edilerek hak düşürücü sürenin geçip geçmediğinin belirlenmesi gerektiğine hükmetmiştir. (Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin .2014/5660 E. 2014/11825 K. sayılı 23.6.2014 tarihli ilamı). Zayi talebi alınamadığı durumlarda, vergi mahkemesince zayi olunan evrak istenir ve sunulamazsa, m. 359/a/2 hükmü uyarınca ticari defterlerin ve faturaların ibraz edilmemesi gizleme suçu işlenmiş olacağından, hak düşürücü süre olan 15 günün geçirilmemesine dikkat etmek gerekmektedir.

Vergi Usul Kanunu m. 341 hükmünde düzenlenen vergi ziyaı, mükellefin veya sorumlunun vergilendirme ile ilgili mükellefiyetlerini zamanında ifa edememesi yahut eksik ifa etmesi yüzünden verginin zamanında tahakkuk ettirilmemesini veya eksik tahakkuk ettirilmesi fiilidir. Bu durumun tespitinde, vergi ziyaına sebebiyet verilmesi nedeniyle vergi cezası kesilmektedir. Bu oran genelde ziyaa uğratılan verginin bir katı olup, şayet VUK m. 359 hükmünde tanımlanan suçlarla ilgili sebebiyet verilmişse, üç katı oranında vergi cezası kesilmektedir.

213 sayılı Vergi Usul Kanunu m. 256 hükmü uyarınca, vergi mükellefleri muhafaza etmek zorunda oldukları her türlü defter, belge ve karneler ile vermek zorunda bulundukları bilgilere ilişkin mikro fiş, mikro film, manyetik teyb, disket ve benzeri ortamlardaki kayıtlarını ve bu kayıtlara erişim veya kayıtları okunabilir hale getirmek için gerekli tüm bilgi ve şifreleri muhafaza süresi içerisinde yetkili makamlar, memurlar ya da yeminli mali müşavirlerce talep edildiğinde ibraz etmekle yükümlüdür. Bu kapsamdaki defterler ve sair belgelerin ibraz edilmemesi halinde Vergi Usul Kanunu m. 355 uyarınca usulsüzlük cezası kesilebilmektedir ancak daha önemlisi, bu ibraz etmeme fiilinin cezai tedbire konu olabilmesidir. Vergi Müdürlüğüne ve yetkili resmi makamlara defter ve belge ibraz etmeme suçu nedir ve cezası nedir sorusuna verilecek yanıt, aynı yasanın farklı bir maddesinde belirtilmiştir. Vergi Usul Kanunu m. 359 hükmü, defter ve belgeleri gizlemeyi suç olarak düzenlemiş olup, 18 aydan 3 yıla kadar hürriyeti bağlayıcı cezayı gerektirmektedir. Yapılacak inceleme sırasında defter ve belge ibraz edilmemesi de gizleme sayılacaktır. Bu husus yasa hükmünde açıkça belirtilmiştir. Bu durumun yetkili makamlarca savcılığa ihbarı üzerine, defter ve belge gizlenmesi gerekçesiyle soruşturma süreci başlamaktadır.

Genellikle halk arasında naylon fatura ticareti denilen olgu, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nca suç olarak tanımlanmıştır. Naylon fatura ticareti suçu nedir ve cezası nedir sorusuna verilecek yanıt da kanun hükmünde yer almaktadır. Şöyle ki; Vergi Usul Kanunu m. 359/a/2 hükmü uyarınca muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenleyenler hakkında on sekiz aydan üç yıla kadar hapis cezasına hükmolunacağı belirtilmişir. Naylon fatura ticareti yapanlar, bazen kendi adlarına firma kurarak, çoğu zaman da ekonomik durumu kötü olan yoksul insanların üzerine firma kurarak piyasaya naylon fatura denilen, hukuki tabiriyle muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge satmakta, bunun ticaretini yapmaktadır. Bu firmalar genellikle mal girişi olmadan mal çıkışı yapmakta, piyasaya naylon fatura satarak haksız kazanç elde etmektedir. Ancak belirtmek gerekir ki naylon faturayı satan kadar alan kişi de suçludur. Vergi Usul Kanunu m. 359/a/2 uyarınca naylon fatura kullananlar hakkında da tıpkı satanlar gibi on sekiz aydan üç yıla kadar hapis cezasına hükmolunur. Bu durumun tespiti halinde, yetkili makamlarca savcılığa ihbarda bulunulması akabinde soruşturma süreci başlamaktadır.