CEZA HUKUKU

DARP ETME VE YARALAMA

Halk arasında yaygın şekilde “darp etme” tabiriyle tanımlanan şiddet fiili, ceza hukukunda kasten yaralama olarak tanımlanmıştır. Türk Ceza Kanunu m. 86 hükmü, kasten yaralama suçunu düzenlemiştir. Bu maddenin birinci fıkra hükmüne göre, kasten başkasının vücuduna acı veren veya sağlığının ya da algılama yeteneğinin bozulmasına neden olan kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılacaktır denilmektedir.

ISRARLI TAKİP SUÇU

Israrlı takip suçu, bir kimsenin takıntılı şekilde sürekli olarak izlenmesi, takibi, whatsapp türü uygulamalar dahil her türlü haberleşme vasıtasıyla veya Facebook, Instagram türü sosyal medya siteleri, e-posta gönderileri de dahil olmak üzere her türlü iletişim vasıtalarıyla, her türlü bilişim sistemleri veya üçüncü şahısların kullanılması ile bir kimsenin huzurunun kaçırılması, kişinin gerek kendisinin veya gerekse yakınlarının kaygı duymasına sebebiyet verilmesi fiilidir.

HAKARET VE TEHDİT

Şahıs şerefine karşı bir suç olarak tanımlanan hakaret fiili, Türk Ceza Kanunu m. 125 uyarınca suç olarak tanımlanmıştır. Bu yasa hükmü temelinde, suçun basit biçimi ve nitelikli biçimi olarak iki şekilde ele alınması mümkündür.

CUMHURBAŞKANINA HAKARET SUÇU

Cumhurbaşkanına hakaret suçu, Türk Ceza Kanunu’nun 299. maddesinde düzenlenmiştir.TCK m. 299/1, Cumhurbaşkanına hakaret eden kişinin, bir yıldan dört yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılacağına hükmetmiştir.

VERGİ SUÇLARI

Vergi suçları, temelde 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümlerine aykırılık temelinde kovuşturulan suçlardır. Bu suçlarda amaç, yasal düzenlemelere uymayan mükelleflerin cezalandırılması yoluyla ticari hayatı denetim altında tutmak ve devletin vergi kaybının önüne geçebilmektir. Zira devletin en temel kazancı vergi alacağı olduğundan dolayı, bu alan cezai yaptırımlar ile korunmaktadır.

TİCARİ SIRLARIN, BANKACILIK SIRLARININ VE MÜŞTERİ SIRLARININ AÇIKLANMASI SUÇU

Ticari sırların, bankacılık sırlarının ve müşteri sırlarının açıklanması Türk Ceza Kanunu kapsamında suç olarak tanımlanan fiillerdir. Aynı şekilde bu sırların hukuka aykırı şekilde ele geçirilmesi, yetkisiz kişilere verilmesi hali de suç kapsamındadır. Bilimsel keşiflerin, buluşların, sınai uygulamaya ilişkin bilgilerinde izinsiz ele geçirilerek yetkisiz kişilere verilmesi veya ifşa edilmesi cezalandırılacak olan fiillerdir.

DOLANDIRICILIK

Türk Ceza Kanunu, dolandırıcılık suçunu basit ve nitelikli dolandırıcılık olarak iki maddede tanımlamıştır.

Suçun basit hali olan TCK m. 157 hükmü uyarınca, “Hileli davranışlarla bir kimseyi aldatıp, onun veya başkasının zararına olarak, kendisine veya başkasına bir yarar sağlayan kişiye bir yıldan beş yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası verilir” denilmek suretiyle, suçun basit halini ifade etmiştir. Basit dolandırıcılığın oluşması için, hileli davranışlar olması, bir kimsenin aldatılması, mağdurun veya bir üçüncü kişinin zaararı bulunması, failin kendisine veya bir üçüncü kişiye yarar sağlaması unsurlarının tamamının mevcut olması zaruridir.

SERMAYE PİYASASI SUÇLARI

Sermaye Piyasası Suçlarını, 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nda tanımlanan suçlar teşkil eder.

Bu suçlar, ilgili yasanın m. 106 hükmünde tanımlanan Bilgi Suistimali, m. 107 hükmünde tanımlanan Piyasa Dolandırıcılığı, m. 109 hükmünde tanımlanan Usulsüz Halka Arz Ve İzinsiz Sermaye Piyasası Faaliyeti, m. 110 hükmünde tanımlanan Güveni Kötüye Kullanma Ve Sahtecilik, m. 111 hükmünde tanımlanan Bilgi Ve Belge Vermeme, Denetimin Engellenmesi, m. 112 hükmünde tanımlanan Yasal Defterlerde, Muhasebe Kayıtlarında Ve Finansal Tablo Ve Raporlarda Usulsüzlük, m. 113 hükmünde tanımlanan Sır Saklama Yükümlülüğünün İhlali suçlarıdır.

PARADA SAHTECİLİK (KALPAZANLIK) SUÇU

Halk arasında yaygın tabiriyle kalpazanlık olarak bilinen suç, Türk Ceza Kanunu m. 197’de tanımlandığı şekliyle “Parada Sahtecilik” suçudur.

TCK m. 197 fıkra 1 uyarınca, memlekette veya yabancı ülkelerde kanunen tedavülde bulunan parayı, sahte olarak üreten, ülkeye sokan, nakleden, muhafaza eden veya tedavüle koyan kişi, iki yıldan oniki yıla kadar hapis ve onbin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır.

KİŞİYİ HÜRRİYETİNDEN YOKSUN KILMA SUÇU

Kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçu, Türk Ceza Kanunu m. 109 hükmünde düzenlenmiştir. Maddenin birinci fıkrası uyarınca, bir kimseyi hukuka aykırı olarak bir yere gitmek veya bir yerde kalmak hürriyetinden yoksun bırakan kişiye, bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası verileceğine hükmedilmiştir. Maddenin ikinci fıkrasında ise, kişi, fiili işlemek için veya işlediği sırada cebir, tehdit veya hile kullanırsa, iki yıldan yedi yıla kadar hapis cezası verileceğine hükmedilmiştir.

ŞANTAJ SUÇU

Şantaj suçu, Türk Ceza Kanunu’nun 107. maddesinde düzenlenmiştir. Yasa hükmüne göre, hakkı olan veya yükümlü olduğu bir şeyi yapacağından veya yapmayacağından bahisle, bir kimseyi kanuna aykırı veya yükümlü olmadığı bir şeyi yapmaya veya yapmamaya ya da haksız çıkar sağlamaya zorlayan kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılacağına hükmedilmiştir.

BASIN SUÇLARI

Basın suçları, 5187 sayılı Basın Kanunu’nda tanımlanmış suçları kapsamaktadır. Bununla birlikte, Türk Ceza Kanunu’nda tanımlanan bir kısım suçların basın yoluyla işlenmesi de mümkündür. Basın suçları takibi şikayete bağlı olmayıp, re’sen kovuşturulan suçlardır ve Basın Kanunu’nda müeyyidesi ağırlıklı olarak para cezası şeklinde düzenlenmiştir.

MAL BİLDİRİMİNDE BULUNULMASI, RÜŞVET VE YOLSUZLUKLARLA MÜCADELE KANUNU’NDA YER ALAN SUÇLAR

3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet Ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu kapsamında tanımlanan suçlar, yasada belirtilen kamu görevlilerinin ve yükümlülerin mal bildiriminde bulunmama suçu, mal bildiriminin içeriğine dair gerçeğe aykırı açıklama suçu, gerçeğe aykırı bildirimde bulunma suçu, haksız mal edinme, mal kaçırma veya gizleme suçu, haksız mal edinme, mal kaçırma veya gizleme suçudur. Bu suçların takip ve muhakeme usulü ile zoralım uygulaması da aynı yasada düzenlenmiştir.

HİLELİ VE TAKSİRLİ İFLÂS SUÇLARI

Türk Ceza Kanunu m. 161 hükmü ile “Hileli İflâs Suçu”, m. 162 hükmü ile “Taksirli İflâs Suçu” düzenlenmiştir. Hileli iflâs suçu ile taksirli iflas suçu arasındaki temel fark, kast unsurunun bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır. Hileli iflâs suçunun işlenebilmesi için kast unsurunun varlığı gerekir oysa taksirli iflâs suçu yönünden tacir olmanın gerekli kıldığı dikkat ve özenin gösterilmemiş olması yeterlidir.

TRAFİK SUÇLARI

Trafik suçları içinde, Türk Ceza Kanunu kapsamına giren fiiller yer aldığı gibi, basit adli cezaları ve idari cezalar yer almaktadır. İşbu adli cezalar içinde, hafif para cezası, hafif hapis, sürücü belgesinin geri alınması gibi yaptırımlar mevcuttur.